ab-do, didī, ditum, ere, weggeben, -tun; dah. auf die Seite-, aus den Augen schaffen, entfernen, dem Auge-, den Blicken-, dem Anblick entziehen, zurückziehen, entrücken,

I)im allg.: hinc procul abde faces, Tibull.: pedestres copias ab eo loco abditas, Caes.: se ex conspectu eri, Plaut.: formosas tristibus agris, Tibull.: corneā corpus domo, Phaedr.: (equum) domo, im Hause behalten (verwenden), Verg.: copiae paululum ab eo loco abditae, Caes.: virgo abdita (sc. turri), eingeschlossen, Hor. – antequam se sol abderet, Cic.: argentum abditum terris, solange es noch in der E. verborgen liegt (unentdeckt ist), Hor.: partes corporis contexit atque abdidit (natura), Cic. – poet., vultus et caput undis, Ov.: caput cristatā casside, bedecken, Ov. – acetum vesicā abditum, in eine Bl. eingeschlossen, Scrib.: abd. corpus humi, beerdigen, Flor. – dah.

a)eine Waffe versenken, hineinstoßen, totos sub unguine dentes, Ov.: ferrum in armo ferae, Ov.: mit Dat., lateri capulo tenus ensem, Verg. Aen. 2, 553: alto vulneri ferrum, Sen. Troad. 48. –

b)abdere se in alqm locum, sich wohin zurückziehen, sich bergen, vergraben, se in montes, Verg.: bes. aus der menschl. Gesellschaft, se in intimam Macedoniam, Cic.: se rus, Ter.: se Arpinum, Cic.: u. se in bibliothecam od. in litteras, Cic.: u. se litteris, Cic.: im Part. Perf. Pass. (medial) abditus, von der menschlichen Gesellschaft entfernt, zurückgezogen lebend, in tectis silvestribus, Cic.: agro, Hor. –

c)wohin entfernen, verweisen = verbannen, ea in insulam Seriphon abdita est, Tac. ann. 2, 85. –

II) mit dem Nbbgr. des Verbergens = verbergen, verstecken (s. Oud. Schol. in Cic. ep. p. 260 sq.), filium, Tac.: se post maceriam, Liv.: se in scalarum tenebras, Cic.: se in proximas silvas, Caes.: se in suis tectis, Liv.: abditi in tabernaculis, Caes.: in silvis abditos latere, Caes.: in silvam Arduennam abditi, Caes.: inter sarcinas abditi, Tac.: ferrum intra vestem, Liv.: intra muros abditi, Liv.: inter cameram et tectum cubiculi abditus, Val. Max.: abditi per tentoria, Tac.: cultrum sub veste abditum habere, Liv.: Amphiaraë sub terram abdite! Cic.: ascensus abditus a conspectu, Liv.: m. bl. Abl., alqm domo, Verg.: ferrum veste, Liv.: gladium sinu, Tac.: se tugurio, Aur. Vict.: meritorio cenaculo abditi, Suet.: m. Dat., abditus carceri, Vell. 2, 91, 4 (vgl. oben no. I, a): Partiz. subst., abditi, die Verborgenen, Auct. b. Afr. 50, 4 ed. Nipp. (codd. abusi). –
übtr., etwas gleichs. dem geistigen Blicke entziehen = geheim halten, verbergen, mit etwas geheim tun, illum, quem abdis, Cic.: abdenda cupiditas erat, Liv.ab-do, ĭdi, ĭtum, 3, v. a. [2. do].

I. Lit., to put away, remove: and abdere se, to go away, betake one’s self to some place: ex conspectu eri sui se abdiderunt, Plaut. Ps. 4, 7, 5: pedestres copias paulum ab eo loco abditas in locis superioribus constituunt, removed, withdrawn, Caes. B. G. 7, 79, 2; so with ab: ascensu abdito a conspectu, Liv. 10, 14, 14: procul ardentes hinc precor abde faces, remove, Tib. 2, 1, 82.
The terminus ad quem is usually expressed by in with acc.: abdidit se in intimam Macedoniam quo potuit longissime a castris, Cic. Fam. 13, 29, 4; so, se in contrariam partem terrarum, id. Mur. 41, 89: se in classem, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 2: se in Menapios, to depart, Caes. B. G. 6, 5, 5: In silvam Arduennam, id. ib. 5, 3, 4: exercitum in interiora, to uithdraw, Vell. 2, 110, 3: ea in insulam Seriphon abdita est (= ex humanā societate quasi expulsa), banished, exiled, Tac. A. 2, 85: se in bibliothecam, i. e. to retire to, Cic. Fam. 7, 28; cf.: se totum in litteras, id. ib. 7, 33, 2.
Rarely with other prepositions or with local adv.: Audisne haec, Amphiaraë, sub terram abdite? Poët. (Att.?) ap. Cic. Tusc. 2, 25, 60; so with sub, Lucr. 4, 419: se rus, Ter. Hec. 1, 2, 99: se domum, Cic. Pis. 38, 92: se Arpinum, id. Att. 9, 6, 1.
II. Transf., to hide, conceal, keep secret, etc. (syn.: occulto, recondo); constr. aliquid, without or with in and abl., with other prepositions, with abl. only, or dat., with a localadv.
(α) Aliquid: quae partes corporis … aspectum essent deformem habiturae, eas contexit atque abdidit (natura), Cic. Off. 1, 35, 126: amici tabellas, id. Pis. 17, 39: lacrimas, operire luctum, Plin. Ep. 3, 16, 6: abduntur (delphini) occultanturque incognito more, Plin. H. N. 9, 8, 7, § 22; cf.: occultare et abdere pavorem, Tac. H. 1, 88: pugnare cupiebant, sed retro revocanda et abdenda cupiditas erat, Liv. 2, 45, 7; so, sensus suos penitus, Tac. A. 1, 11: aliquid dissimulata offensione, id. ib. 3, 64.
(β) With in and abl.: cum se ille fugiens in scalarum tenebris abdidisset, Cic. Mil. 15, 40; cf.: qui dispersos homines in agris et in tectis silvestribus abditos … compulit unum in locum, id. Inr. 1, 2, 2: abditi in tabernaculis, Caes. B. G. 1, 39, 4; cf.: in silvis, id. ib. 9, 19, 6: penitus qui in ferrost abditus aër, Lucr. 6, 1037 al.
(γ) With other prepp.: cultrum, quem sub veste abditum habebat, Liv. 1, 58 fin.; cf. Ov. M. 10, 715: ferrum carvo tenus hamo, id. ib. 4, 719.
(ὀ) With abl.: caput cristatā casside, Ov. M. 8, 25: corpus corneā domo, Phaedr. 2, 6, 5: gladium sinu, Tac. A. 5, 7: latet abditus agro, Hor. Ep. 1, 1, 5: hunc (equum) abde domo, Verg. G. 3, 96: ita se litteris abdiderunt, at, etc., Cic. Arch. 6, 12; v. Halm ad h. l.
(ε) With dat. (poet.): lateri capulo tenus abdidit ensem, he baried, Verg. A. 2, 553.
(ζ) With local adv.: corpus humi, Flor. 4, 12, 38.
Hence.abditus, a, um, P. a., hidden, concealed, secreted, secret (syn.: reconditus, abscontlitus, occultus, retrusus): sub terram abditi, Att. ap. Cic. Tusc. 2, 25, 60: vis abdita quaedum, Lucr. 5, 1233: res occultae et penitus abditae, Cic. N. D. 1, 19: sunt innumerabiles de his rebus libri neque abditi neque obscuri, id. de Or. 2, 20, 84: haec esse penitus in mediā philosophiā; retrusa atque abdita, id. ib. 1, 19, 87 al.: oppida, remote, Cod. Th. 15, 1, 14.
Comp. abditior, Aug. Conf. 5, 5; 10, 10.
Sup. abditissimus, Aug. Enchir. c. 16.
II. In the neutr.:abdĭtum, i, subst.: terrai abdita, Lucr. 6, 809; so, abdita rerum (= abditae res), Hor. A.P. 49: in abdito coire, in concealment, secretly, Plin. 8, 5, 5, § 13.
Adv.:abdĭtēsecretly: latuisse, Cic. Verr. 2, 2, 73, § 181; Ambros. Job et Dav. 1, 9, 29.
[Georges 1913] [Lewis/Short]

Schreibe einen Kommentar

Deine E-Mail-Adresse wird nicht veröffentlicht. Erforderliche Felder sind mit * markiert