1.ab-dico, āvī, ātum, āre, etwas od. jmd. von sich od. sich von etwas lossagen:

I)übh.: a) eine Sache, von sich weisen, verwerfen, abschaffen, ablegen, legem agrariam, Plin.: occulta dedecoris, Vulg.: aurum e vita, abschaffen, Plin.: antra abdicata soli, entzogen, Prud. (Cic. de or. 2, [8] 102 liest Sorof id totum abiudico atque eicio; vgl. dessen Vindic. Tull. p. 17). –

b)eine Pers.: alqm a penatibus, von Haus u. Hof jagen, Dict. 3, 26: hos homines ab amicitia sua penitus, Leo M. serm. 16, 5: a generatione Christi abdicari, ibid. 26, 4: abd. se ab isto nomine, Augustin. in psalm. 75, 1: se humanitate, Lact. 3, 10, 14: se ratione, Lact. 5, 19, 3. –

II) insbes.:

a)jmd. von sich lossagen,

α)jmd. nicht (als den seinigen) anerkennen, jmd. verleugnen, consanguineam esse abdicant, erklären förmlich, daß sie keine B. sei, Pacuv.: alqm patrem, Liv. u. Curt. – dah. ein Kind, bes. einen Sohn, verstoßen und enterben, natum, Pacuv.: filium, Sen. rhet.: liberos, Plin.: u. so abdicatus, der Verstoßene, Quint. –

β)einen als Verwandten zurückweisen, generum, Spät. –

b)(publiz. t.t.) sich von einem Amte vor der gesetzlichen Zeit, von einem Verhältnis (durch eine förmliche Erklärung) lossagen, ihm entsagen, se scriptu, Calp. Pis. fr.: se dictaturā, Caes. u. Liv.: se non modo consulatu, sed etiam libertate, Cic.: se tutelā, Cic. – bei den Histor. seit Sallust auch mit bl. Acc. der Sache = ein Amt von sich lossagen, es aufgeben, ihm entsagen, magistratum, Sall. (aber se magistratu, Liv.): dictaturam, Liv. – im Zshg. absol., ut abdicarent consules, abdicaverunt, Cic. de nat. deor. 2, 11. – u. nachaug. auch abd. alqm, jmd. abdanken, regem, Plin. 6, 89: abdicari regno ob alqd, Heges. 1, 43, 7. –

c)absprechen, verneinen, in Abrede stellen (Ggstz. dedicare), aliquid de quopiam, Apul.: mit folg. Akk. u. Infinit., Apul.

2.ab-dīco, dīxī, dictum, ere, absprechen, I) (als t.t. der Augurspr.) nicht zusagen, verwerfen (Ggstz. addico), cum tres partes (vineae) aves abdixissent, Cic. de div. 1, 31. – II) (als gerichtl. t.t.) durch eine Verordnung absprechen, aberkennen, vindicias ab alqo (Ggstz. vindicias dicere secundum alqm), ICt.1.ab-dĭco, āvi, ātum, 1, v. a. (prop. to indicate, announce something as not belonging to one; hence),

I. In gen., to deny, disown, refuse, reject.
With acc. und inf.: mortem ostentant, regno expellunt, consanguineam esse abdicant, deny her to be, Pac. ap. Non. 450, 30 (Trag. Rel. p. 84 Rib.): abdicat enim voluptati inesse bonitatem, Pseudo Apul. de Dogm. Plat. 3 init.
With acc. (so very freq. in the elder Pliny): naturam abdico, Pac. ap. Non. 306, 32 (Trag. p. 120 Rib.): ubi plus mali quam boni reperio, id totum abdico atque eicio, Cic. de Or. 2, 24, 102: legem agrariam, Plin. 7, 30, 31, § 116: corticem, id. 13, 22, 43, § 124: ea (signa) in totum, id. 10, 4, 5, § 16; cf.: utinam posset e vita in totum abdicari (aurum), be got rid of, id. 33, 1, 3, § 6: omni venere abdicata, id. 5, 17, 15, § 73 al.
II. In partic.
A. Jurid. t. t., to renounce one, partic. a son, to disinherit (post-Aug.): qui ex duobus legitlmis alterum in adoptionem dederat, alterum abdicaverat, Quint. 3, 6, 97; cf.: minus dicto audientem fllium, id. 7, 1, 14: ex meretrice natum, id. 11, 1, 82 al.: quae in scholis abdicatorum, haee in foro exheredatorum a parcntibus ratio cst, id. 7, 4, 11.
Absol.: pater abdicans, Quint. 11, 1, 59; cf.: filius abdicantis, id. 4, 2, 95; and: abdicandi jus, id. 3, 6, 77.
Hence, patrem, to disoun, Curt. 4, 10, 3.
B. Polit. t. t.: abdicare se magistratu, or absol. (prop. to detach one’s self from an office, hence), to renounce an office, to resign, abdicate (syn.: deponere magistratum): consules magistratu se abdicaverunt, Cic. Div. 2, 35, 74; so, so magistrutu, id. Leg. 2, 12, 31; Liv. 4, 15, 4 al.: se dictatu. rā, Caes. B. C. 3, 2; Liv. 2, 31, 10; 9, 26, 18 al.: sc consulatu, id. 2, 2, 10; Vell. 2, 22, 2: se praeturā, Cic. Cat. 3, 6, 14: se aedilitate, Liv. 39, 39, 9 etc. Likewise: se tutelā, Cic. Att. 6, 1, 4; and fig.: se scriptu, Piso ap. Gell. 6, 9, 4; cf.: eo die (Antonius) se non modo consulatu, sed etiam libertate abdicavit, Cic. Phil. 3, 5, 12.
Absol.: augures rem ad senatum; senatus, ut abdicarent consules: abdicaverunt, Cic. N. D. 2, 4, 11.
b. With acc. a few times in the historians: (patres) abdicare consulatum jubentes et deponere imperium, Liv. 2, 28 fin.: abdicando dictaturam, id. 6, 18, 4.
In pass.: abdicato magistratu, Sall. C. 47, 3; cf.: inter priorem dictaturam abdicatam novamque a Manlio initam, Liv. 6, 39: causa non abdicandae dictaturae, id. 5, 49 fin.

2.ab-dīco, xi, ctum, 3, v. a. A word peculiar to augural and judicial lang. (opp. addīco).

* I. Of an unfavorable omen, nod to assent to: cum tres partes (vineae) aves abdixissent, Cic. Div. 1, 17, 31.
II. In judicial lang.: abdicere vindicias ab aliquo, to take away by sentence (= abjudicare), Dig. 1, 2, 24 (cf. Liv. 3, 56, 4).
[Georges 1913] [Lewis/Short]

Schreibe einen Kommentar

Deine E-Mail-Adresse wird nicht veröffentlicht. Erforderliche Felder sind mit * markiert